ChatGPT’nin başını çektiği sohbet botları giderek daha fazla kullanıcıya ulaşırken, kullanıcıların bu botlara başvurma oranı da hızla artıyor. Bugün pek çok kullanıcı, internette bir bilgiye ulaşmak için Google gibi arama motorlarını değil, ChatGPT gibi sohbet botlarını kullanıyor. Giderek yaygınlaşan bu durum, internet sitelerinin ziyaretçi sayılarını aşağıya çekmeye devam ediyor. Bir süredir gündemde olan bu sorun, Wikipedia‘yı da vurmuş durumda. Kısa süre öncesine kadar internet kullanıcılarının bir numaralı bilgi kaynağı olan Wikipedia’yı ziyaret eden insanların sayısı giderek düşüyor. Kullanıcılar Wikipedia’daki bilgilere ulaşmaya devam ediyor ama artık bunu ChatGPT gibi sohbet botları üzerinden yapıyor. Diğer yandan Google arama motorunun Wikipedia gibi sitelerden bilgi alarak oluşturduğu “AI özetleri” de siteye trafik gelmesine engel oluyor. Wikipedia’yı yöneten Wikimedia Vakfı, bu durumun ciddi sorunlar yaratabileceğine dikkat çekiyor:
“İnsanların bilgi edinmesi için ortaya çıkan yeni yolları memnuniyetle karşılıyoruz. Ancak Wikipedia içeriğini kullanan yapay zeka sohbet botları, arama motorları ve sosyal platformlar, kullanıcıları Wikipedia’yı ziyaret etmeye teşvik etmelidir. Çünkü milyonlarca insanın ve platformun kullandığı bu özgür bilgi akışının sürdürülebilmesi, ancak bu şekilde mümkün olabilir.”
Bugün, pek çok yapay zeka modeli Wikipedia verileri kullanılarak eğitiliyor. Google ve diğer platformlar da uzun süredir Wikipedia içeriklerini arama sonuçlarındaki öne çıkan kutulariçin kullanıyor. Bu durum, Wikipedia’nın bu değişimden özellikle etkilenmesine sebep oluyor.
Wikipedia, Varoluşsal Bir Krizle Karşı Karşıya
Wikimedia Direktörü Marshall Miller “Bugün neredeyse tüm büyük dil modelleri, Wikipedia veri setleriyle eğitiliyor,” diyor. “Arama motorları ve sosyal medya platformları da kullanıcı sorularını yanıtlamak için bu bilgilere öncelik veriyor.” Bu durum, Wikimedia gönüllülerinin ürettiği bilginin internetin her köşesinde okunduğu anlamına geliyor. Ne var ki eğer trafik düşmeye devam ederse, bu bilgi üretimi sekteye uğrayabilir. Bu yüzden Miller, sadece OpenAI ve Google gibi şirketlerin değil, kullanıcıların da bu konuda duyarlı olması gerektiğini savunuyor. Miller’a göre “özgür ve doğru” bilgiye ulaşmak isteyen insanların Wikipedia’ya destek vermesi gerekiyor.
Tabii şirket sadece bu desteğe bel bağlamıyor. Bununla birlikte bu krizi yönetmek için çeşitli stratejiler de geliştiriliyor. Wikimedia Vakfı, üçüncü tarafların Wikipedia içeriğini sorumlu şekilde kullanmaları için yeni bir çerçeve geliştirdiklerini ve teknik altyapılarını bu doğrultuda yenilediklerini söylüyor. Bu konuda yalnız da değiller. Cloudflare gibi internet şirketleri de yapay zeka botlarının internet sitelerinde bilgilere özgürce erişimini kısıtlayacak yeni yöntemler üzerinde çalışıyor. Ancak bu yönde kayda değer bir adım atılana kadar, yapay zeka Wikipedia gibi internet siteleri için varoluşsal bir sorun olmaya devam edecek gibi görünüyor.
